Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ

Η περίοδος της Τουρκοκρατίας τυπικά  ξεκινά με τη πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453, αν και πολλές περιοχές του ελλαδικού χώρου είχαν ήδη περιέλθει στην Λατινική και Τουρκική κυριαρχία, και φτάνει μέχρι την επανάσταση των Ελλήνων το 1821. 
Εάν επιχειρήσουμε να δούμε πως τρέφονταν οι κάτοικοι της Ελλάδας την περίοδο θα διαπιστώσουμε ένα  διαχωρισμό, όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα στην ιστορία της διατροφής και  αφορά  τη διάκριση ανάμεσα στα αστικά και τα αγροτικά πρότυπα κατανάλωσης .

Η διατροφή των Ελλήνων στην περίοδο αυτή αποτελεί τη λεγόμενη ελληνική παραδοσιακή διατροφή. Βασίζεται στην αρχαία και στη βυζαντινή διατροφή, αλλά έχει δεχτεί και επιδράσεις από τους ξένους κατακτητές. Το ψωμί, τα όσπρια , τα λαχανικά και τα χόρτα, το κρασί ,το κρέας, τα ψάρια και τα θαλασσινά καθώς και το γάλα με τα προϊόντα του αποτελούν τον κορμό της διατροφής τους.

Το φαγητό στρώνεται στο σοφρά, συνήθεια των Τούρκων που απόκτησαν και οι Έλληνες
Ο πίνακας είναι του Ιρλανδού ζωγράφου Ε. Dodwell από την περιοδεία του

στην Ελλάδα λίγο πριν την Ελληνική επανάσταση το 1821. 

Oι Τούρκοι ήδη από  τον 15ο αιώνα ενσωματώνουν το ψάρι στη διατροφή τους όπως και τη περίφημα σάλτσα των Βυζαντινών  τον  "γάρoν" παραμένουν αρνητικοί σε διάφορα  είδη θαλασσινών όπως τα  οστρακοειδή και τα μαλάκια. Στην αγορά τα  μαγαζιά που πουλάνε διάφορα γλυκίσματα, γαλακτοκομικά προϊόντα, διάφορα είδη από σερμπέτια και μάλιστα με πάγο . Μια άλλη κατηγορία καταστημάτων πωλούσε σούπες, κεφαλάκια βραστά, ποδαράκια, κοιλίτσες (πατσάς). 

H λιτότητα του καθημερινού γεύματος(του τουρκικού, του ελληνικού και του εβραϊκού στοιχείου) ήταν εμφανής σε όλη σχεδόν την επικράτεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Ένα συνηθισμένο γεύμα αποτελούνταν από ένα κομμάτι ψωμί ανάλογα με τη ποιότητα των  σιτηρών κάθε περιοχής, ένα κρεμμύδι, λίγες ελιές ή ένα κομμάτι τυρί  ή παστό κρέας,  όσπρια, χόρτα και λίγο κρασί,  κι αυτό όταν υπήρχε.  Τα σιτηρά με τη μορφή του πρόχειρου και συχνά χωρίς προζύμι ψωμιού ή των χυλών οι οποίοι περιείχαν δημητριακά ή λίγο ξινόγαλο ή τυρί ή βούτυρο ή ακόμα με νερό,  κρεμμύδια και δυο σταγόνες λάδι, αποτελούσαν τη μόνιμη βασική τροφή τους. Εξαίρεση από τα καθημερινά λιτοδίαιτα γεύματα γινότανε στις μεγάλες χριστιανικές γιορτές, όπου το κρέας αποτελούσε την κύρια τροφή.

Στα ταξιδιωτικά και θρησκευτικά κείμενα της εποχής αποτυπώνεται ως στερεότυπο φαγητό των χριστιανών οι σουπιές και το χαβιάρι, ενώ των Οθωμανών, ο καφές και το πιλάφι.. Παράλληλα οι θρησκευτικές νηστείες των χριστιανικών πληθυσμών οι οποίο απείχαν για μεγάλο διάστημα από τις λεγόμενες ακάθαρτες τροφές, έκαναν τα γεύματα ακόμα πιο λιτά.

Η διαφορετικότητα των δύο λαών Ελλήνων και Τούρκων διακρίνεται και στο τραπέζι. Κατ' αρχήν φαίνεται οι 'Έλληνες να συντρώγουν μαζί με τους Τούρκους με την προϋπόθεση να μη περιλαμβάνει χοιρινό κρέας που το απαγορεύει η θρησκεία τους, καθώς επίσης λαγούς, βατράχια, χελώνες και σαλιγκάρια.

Οι Έλληνες έχουν υιοθετήσει ακόμα το χαμηλό στρογγυλό τραπέζι των Τούρκων (sofra-σοφράς), καθώς και τα καρεκλάκια (σκαμνάκια) ή μαξιλάρια.

Μέσα από αυτές τις καθημερινές αλληλεπιδράσεις αυτής της περιόδου  διαμορφώνεται σιγά - σιγά ο χαρακτήρας της ελληνικής κουζίνας που μαζί με άλλες επιρροές στη συνέχεια, θα πάρει τη σημερινή της μορφή.

Χρήστος Τσεκούρας , Μαρία Σουζέλη , Κυριακή Πόπη , Ευαγγελία Χατζηβασιλειάδου, Χριστόδουλος Τσιμπρής και Άννα Αλατζίδου

Πηγές :

gastronomion.blogspot.com/2013/06/blog-post.html